Created by Aman 05 January 2025
RBI New Guideline on Home loan: नमस्कार मित्रांनो;लोक त्यांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी कर्ज घेतात, जसे की घर खरेदी करणे, शिक्षण घेणे किंवा व्यवसाय सुरू करणे. अलीकडच्या काळात कर्ज घेणाऱ्यांची संख्या वाढली आहे. बँका आणि वित्तीय संस्थांची कर्जे देण्याची आणि वसूल करण्याची प्रक्रिया भारतीय रिझर्व्ह बँकेच्या (RBI) मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार आहे. दरम्यान, आरबीआयने बँकांना कठोर निर्देश दिले आहेत. तुमच्यासाठी हे जाणून घेणे खूप महत्वाचे आहेRBI New Guideline on Home loan
RBI New Guideline: बँका कर्ज देण्यापूर्वी अनेक बाबींवर लक्ष देतात. वैयक्तिक कर्ज, गृह कर्ज आणि कार कर्ज यासारखे विविध प्रकारचे कर्ज आहेत. ग्राहक वेळेवर पेमेंट करू शकतील याची बँक खात्री करू इच्छिते. साधारणपणे, CIBIL स्कोअरच्या आधारे कर्ज उपलब्ध असते, परंतु ज्यांना CIBIL स्कोर नाही, त्यांना मालमत्ता कागदपत्रे, मुदत ठेव किंवा सोन्याचे दागिने इत्यादींच्या आधारे कर्ज दिले जाऊ शकते.Latest bank updates
विशेष म्हणजे रिझर्व्ह बँकेने गृहकर्जाबाबत ग्राहकांच्या हितासाठी सूचना जारी केल्या आहेत. या सूचनांचे उद्दिष्ट गृहकर्ज प्रक्रिया सुलभ करणे आणि ग्राहकांना अधिक संरक्षण प्रदान करणे आहे. कर्ज घेण्यापूर्वी ग्राहकांनी सर्व अटी व शर्ती समजून घेणे आवश्यक आहे. Latest bank updates
ग्राहकांच्या बाजूने दिला मोठा निर्णय
रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (RBI Latest Update) कर्ज प्रकरणांमध्ये ग्राहकांच्या बाजूने मोठा निर्णय दिला आहे. बँका, NBFC किंवा इतर कंपन्यांनी कर्जाची परतफेड केल्यानंतर मालमत्तेची कागदपत्रे परत करण्यास उशीर केल्यास ग्राहकांना भरपाई द्यावी लागेल, असे आरबीआयने म्हटले आहे. भारतीय रिझर्व्ह बँकेने ही सूचना त्यांच्या अखत्यारीतील बँका, मिनी बँका, वित्तीय संस्था इत्यादी सर्व संस्थांना पाठवली आहे.RBI New Guideline on Home loan
आरबीआयकडे सातत्याने तक्रारी येत होत्या
रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाकडे ग्राहकांकडून कर्जाचे पूर्ण पैसे भरल्यानंतरही मालमत्तेची कागदपत्रे वेळेवर परत केली जात नसल्याच्या तक्रारी येत होत्या. कागदपत्रे मिळवण्यासाठी लोकांना हेलपाटे मारावे लागले. यावरून वादही झाले होते. केसेसही कोर्टात पोहोचत होत्या.
हे आहेत कागदपत्रे परत करण्याचे नियम
नुकत्याच जारी केलेल्या आदेशात, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने सर्व वित्तीय संस्थांना जबाबदार कर्ज देण्याच्या वर्तनाची आठवण करून दिली आहे. फेअर ॲक्शन कोडनुसार, कर्जाची परतफेड करताना ग्राहकांना सर्व कागदपत्रे तात्काळ मिळणे आवश्यक आहे, परंतु अनेक प्रकरणांमध्ये याचे उल्लंघन होत आहे.RBI New Guideline on Home loan
शिवाय, कर्ज घेणाऱ्या व्यक्तीचा मृत्यू झाल्यास, त्याच्या कायदेशीर वारसाला स्पष्ट प्रक्रियेनुसार कागदपत्रे परत करणे आवश्यक आहे. सर्व संस्थांनी त्यांच्या कार्यपद्धती आणि नियमांची माहिती त्यांच्या वेबसाइटवर उपलब्ध करून द्यावी, जेणेकरून ग्राहकांना योग्य माहिती मिळू शकेल आणि त्यांच्या अधिकारांचा योग्य वापर करता येईल, असे निर्देशही आरबीआयने दिले आहेत. हे पाऊल आर्थिक शिस्त आणि पारदर्शकतेला चालना देईल.
कागदपत्रे परत करण्यासाठी किती वेळ लागतो?
रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने(Reserve Bank of India Rules)जारी केलेल्या निर्देशांमध्ये असे म्हटले आहे की कर्ज मंजूर झाल्यानंतर, ग्राहकाला एक महिन्याच्या आत सर्व मूळ कागदपत्रे परत करावी लागतील. त्याचबरोबर ग्राहकांच्या सोयीनुसार, ग्राहक एकतर त्याच्या शाखेतून कागदपत्रे गोळा करू शकतो, असा पर्याय वित्तीय संस्थेला द्यावा लागेल. किंवा कागदपत्रे ठेवलेल्या जवळच्या कार्यालयातून कागदपत्रे घ्या.RBI New Guideline on Home loan
वेळेवर कागदपत्रे परत केल्याबद्दल भरपाई आकारली जाईल
वित्तीय संस्थांनी ग्राहकांची कागदपत्रे वेळेवर सादर केली नाहीत, तर बँकांना ग्राहकांना नुकसानभरपाई द्यावी लागेल. तसेच, संस्थेला प्रथम ग्राहकांना कागदपत्रे देण्यास झालेल्या विलंबाचे कारण स्पष्ट करावे लागेल. दस्तऐवज सादर करण्यास उशीर होण्याचे कारण संस्थेने दिल्यास प्रतिदिन ५००० रुपये दंड आकारला जाईल.
ग्राहकांना होणार फायदा
आर्थिक मजबुरीच्या काळात लोक अनेकदा बँकांकडून कर्ज घेतात आणि त्यांच्या मालमत्तेची कागदपत्रे गहाण ठेवतात. परंतु, अनेक प्रकरणांमध्ये कर्जाची परतफेड करूनही कागदपत्रे परत केली जात नाहीत, त्यामुळे लोकांना वारंवार बँकांमध्ये जावे लागते. या परिस्थितीमुळे त्यांच्या मानसिक शांततेवर परिणाम होतो.RBI New Guideline on Home loan
मात्र, रिझर्व्ह बँकेने जारी केलेल्या नव्या सूचनांमुळे लोकांना दिलासा मिळणार आहे. आता कागदपत्रे वेळेवर मिळतील, ज्यामुळे ग्राहकांना योग्य सुरक्षा मिळेल. तसेच, बँका देखील नुकसान भरण्याच्या भीतीमुळे त्वरीत कारवाई करतील, ज्यामुळे कर्जाची परतफेड केल्यानंतर कागदपत्रे भरण्याची प्रक्रिया सुलभ आणि जलद होईल. यामुळे ग्राहकांचा त्रास कमी होईल. RBI New Guideline on Home loan